اگر فرزند شما هم خیلی حرف می زند، احتمالا برای شما هم سوال است که با کودکان پر حرف چه کنیم؟ اول از همه چیز بدانید که تحت هیچ شرایطی نه خودتان و نه دیگران نباید به او برچسب “پر حرف” بزنید چرا که این برچسب ها به عزت نفس کودک آسیب می زند. از کودک به خاطر این که راحت افکارش را با شما در میان می گذارد سپاسگزار باشید. به کودک فرصتی برای حرف زدن بدهید و به خوبی به او گوش دهید، با او ارتباط چشمی برقرار کنید و به گفته هایش واکنش نشان دهید و هیچ گاه صحبت کردنش را با روش های نادرست متوقف نکنید.
با کودک بازی سکوت را تمرین کنید. به او یاد دهید که درست نیست هر حرفی را همه جا بزند. والدین باید هر روز زمانی را برای استراحت خودشان در نظر بگیرند. اگر راهکارهای گفته شده کمکی نکرد، می توانید با یک روانشناس در حوزه کودک و نوجوان درباره پرحرفی کودک مشورت کنید.
علل زیاد حرف زدن کودکان
دلایل زیادی برای پر حرفی کودکان وجود دارد:
1- علاقه به یک موضوع خاص
علت زیاد حرف زدن کودکان ممکن است این باشد که آن ها فقط به یک موضوع علاقه دارند و دوست دارند درباره تک تک جزئیات آن موضوع با دیگران صحبت کنند.
2- استرس
دلیل دیگر زیاد حرف زدن کودکان استرس است. زمانی که بچه ها استرس دارند ممکن است بی وقفه صحبت کنند؛ در واقع گاهی اوقات آن ها نمی دانند که چگونه خود را آرام کنند، بنابراین بی وقفه صحبت می کنند و با این کار خود را آرام می کنند.
برخی از بچه های خجالتی در موقعیت های اجتماعی مضطرب شوند و به جای ساکت ماندن، زیاد صحبت می کنند.
3- عدم یادگیری مهارت های اجتماعی
برخی از بچه ها مهارت های اجتماعی را بلد نیستند و به سختی می توانند نشانه های تعامل اجتماعی مانند زبان بدن و حالات چهره را درک کنند. به همین دلیل این کودکان متوجه نمی شوند که دیگران چگونه به صحبت های آنان واکنش نشان می دهند و نمی توانند درک کنند که بهتر است به صحبت هایشان ادامه دهند یا آن را متوقف کنند.
4- عدم کنترل خویشتن
بچه هایی که در کنترل خویشتن مشکل دارند تکانشی هستند و به سختی می توانند حرف و عملشان را متوقف کنند. این بچه ها حتی ممکن است بدانند که بیش از حد صحبت می کنند و برای متوقف کردن صحبت هایشان زیاد تلاش می کنند.
مزایای داشتن کودک پر حرف
پر حرف بودن کودکان همیشه هم مشکل نیست، این ویژگی آن ها نکات مثبتی هم دارد. برخی از مزایای داشتن کودک پر حرف عبارت است از:
1- آن ها به راحتی ارتباط برقرار می کنند
والدینی که کودک پر حرف دارند دیگر نگران نیستند که فرزندشان چه فکری می کند و چه احساسی دارد زیرا کودک خودش به راحتی درباره همه چیز با آن ها صحبت می کند.
2- همیشه سرگرم هستید
با کودکان پر حرف هیچوقت حوصله تان سر نمی رود؛ او همیشه سوال می پرسد و حرف هایی برای گفتن دارد به طوری که ممکن است تمام طول روز شما را درگیر کند. در طول مکالمه ها ممکن است تخیل خلاقانه او را نیز کشف کنید.
3- این کودکان همراهان عالی هستند
چه در خانه و چه هر جایی که می روید، کودک شما یک همراه عالی خواهد بود. این به این معناست که با وجود فرزند پر حرف، والدین نیازی ندارند که بار مکالمه را بر عهده بگیرند زیرا این بخش از وظایف به راحتی توسط فرزند پر حرف انجام می شود.
4- به راحتی نظر می دهند
یکی دیگر از مزایای اصلی پر حرف بودن این است که کودکان از همان ابتدا یاد می گیرند که چگونه نظرات خود را صادقانه بیان کنند.
5- احتمال موفقیت آن ها بیشتر است
کودکان پر حرف تعاملات بیشتری دارند، اجتماعی تر هستند و ارتباطات کلامی بهتری خواهند داشت. آن ها بیشتر تمایل دارند که در انواع فعالیت ها و رویدادها شرکت کنند و به این ترتیب به احتمال بیشتری به سمت موفقیت حرکت می کنند.
معایب داشتن کودک پر حرف
علی رغم تمام جوانب مثبت، داشتن کودک پر حرف کار ساده ای نیست و صبر زیادی می طلبد. برخی از معایب داشتن کودک پر حرف عبارت است از:
1- کمتر در آرامش و سکوت هستید
خیلی بعید است که با داشتن یک کودک پر حرف بتوانید لحظه ای آرامش و سکوت داشته باشید؛ با وجود چنین کودکی شما همیشه مخاطب صحبت ها و سوالات او هستید و تقریبا هیچوقت سکوت نخواهید داشت. فقط زمانی لحظات آرامی دارید که او خواب است.
2- همیشه در حال جواب دادن به سوالات کودک هستید
بچه ها عجیب ترین سوال ها را مطرح می کنند و بچه های پرحرف سوالات بیشتری هم دارند. زودتر از این که بتوانید سوالات این کودکان را جواب دهید، آن ها به سراغ سوالات بعدیشان می روند بدون این که پاسخی از سمت شما دریافت کنند.
3- والدین معمولا فرصت حرف زدن ندارند
زمانی که والدین می خواهند چند کلمه صحبت کنند، مجبور هستند زمان زیادی صبر کنند تا فرصت حرف زدن داشته باشند. حتی ممکن است در حین حرف زدن، کودکان مدام صحبت آن ها را قطع کنند.
4- این کودکان به سختی به دیگران گوش می دهند
این کودکان انقدر حرف می زنند و انقدر به حرف زدن عادت کرده اند که برایشان سخت است تا به آن چه دیگران می گویند گوش دهند. این مورد می تواند یکی از بدترین معایب باشد زیرا باعث ایجاد مشکلات زیادی برای کودک و آینده او می شود.
5- افکار متنوعی دارند
کمتر مکالمه ای با کودکان پر حرف کامل می شود. آن ها افکار متنوعی دارند که به سرعت و پشت سر هم در ذهنشان شکل می گیرد و وقتی به آخر مکالمه نگاه می کنید، متوجه می شوید که معمولا پایان مکالمه تان با جایی که آن را شروع کرده بودید متفاوت است.
با کودکان پر حرف چه کنیم؟
اگر از پر حرفی فرزندتان کلافه شده اید و یا معلم کودک از پر حرفی او شکایت کرده است، نکات زیر در مورد نحوه برخورد با کودکی که زیاد صحبت می کند مفید خواهد بود:
1- به کودک برچسب نزنید
زمانی که به یک کودک برچسب پر حرف زده می شود، ممکن است به عزت نفس او آسیب وارد شود. به جای این که به فرزندتان برچسب بزنید، از او به خاطر شخصیتی که دارد قدردانی کنید و از این که راحت افکارش را در میان می گذارد سپاسگزار باشید.
2- به او فرصت صحبت کردن بدهید
هر روز به فرزندتان زمان کافی بدهید تا حرف هایش را بزند و در حین حرف زدنش به چشمانش نگاه کنید، به او گوش دهید و با او صحبت کنید. کودک باید بداند که صحبت کردن اشکالی ندارد. به همین دلیل نباید صحبت کردنش را متوقف کنید زیرا ممکن است شخصیت و روابط او در آینده دچار مشکلاتی شود.
3- برای او مرز تعیین کنید
به کودک یاد دهید که خوب نیست همه چیز را همه جا بگوید. برخی چیزها خصوصی هستند و برخی از مکان ها مثل کتابخانه، جای مناسبی برای صحبت کردن نیست. این آموزش ها به او کمک می کند تا عاداب اجتماعی و زبان بدن دیگران را نیز یاد بگیرد.
می توانید علامت خاصی را مشخص کنید تا هروقت فرزندتان موضوع اشتباهی برای حرف زدن انتخاب کرد و یا در جای نامناسبی شروع به صحبت کرد، بدون این که کسی بفهمد به او علامت دهید تا رفتارش را متوقف کند.
همچنین به او بگویید اگر مطمئن نیست چه چیزی می تواند بگوید و چه چیزی نمی تواند بگوید، می تواند بیاید و با شما چک کند تا مطمئن شود که چه کاری بهتر است.
4- با کودک بازی سکوت را تمرین کنید
برای این که عادت گوش دادن را در فرزندتان تقویت کنید، انجام بازی سکوت ایده خوبی است. در این بازی کسی که اول از همه سکوت را می شکند بازنده است. این بازی به کودکان زمان کافی می دهد تا ساکت ماندن و گوش دادن را یاد بگیرند.
5- به او زمان پایان دهید
داشتن کودک پر حرف طاقت فرساست و به همین دلیل والدین حق دارند که هر روز زمانی برای استراحت داشته باشند. به عنوان مثال در زمان استراحت می توانید موسیقی گوش دهید، کتاب بخوانید و یا در فعالیت هایی شرکت کنید که احتمالا کودک هم به آن فعالیت ها علاقمند است و شما ملحق می شود.
6- کمک گرفتن از روانشناس
بیشتر کودکان پر حرف را می توان با راهکارهای گفته شده بالا به خوبی اداره کرد. در برخی از موارد نادر، پر حرفی بیش از حد کودکان ممکن است به دلیل شرایط پزشکی و روانی مانند سندرم آسپرگر، اختلال کمبود توجه و بیش فعالی (ADHD) و… باشد که برای رد و تایید این احتمالات می توانید با پزشک متخصص کودک و یا یک روانشناس در حیطه کودک و نوجوان مشورت کنید.