واقعیت این است که بیشتر بچه ها از مدرسه متنفرند. عوامل زیادی در این موضوع تاثیرگذار هستند و یافتن این عوامل و علل، به حل کردن مسئله کمک می کند. شایع ترین دلایلی که چرا فرزندم مدرسه را دوست ندارد عبارت است از: کودک برای درس خواندن تلاش زیادی می کند و تحت فشار است، حجم اطلاعات و درس هایی که در کلاس تدریس می شود بسیار بیشتر از گنجایش و ظرفیت بچه هاست، کودک در مدرسه و خانه تحت فشار است، کودکی که در مدرسه تجارب تلخی را تجربه کرده است مانند مورد تمسخر قرار گرفتن، ساعات طولانی مدرسه، تکالیف خانگی زیاد و در نهایت تعاملات اجتماعی ناسالم.
چرا فرزندم مدرسه را دوست ندارد؟
برخی از دلایل عدم علاقه بچه ها به مدرسه عبارت است از:
1- آن ها برای درس خواندن تلاش زیادی می کنند.
شایع ترین علت ترس کودکان از مدرسه، تلاش زیاد برای درس خواندن است و این مورد یکی از مواردی است که والدین می توانند ریشه های آن را در رفتارهای خودشان ببیند مانند سختگیری کردن به بچه ها در درس خواندن.
به یاد داشته باشید که قرار نیست همه آدم ها به درس، تحصیل و مدرسه علاقه داشته باشند؛ البته این بدان معنا نیست آن هایی که به درس خواندن علاقه ندارند باهوش نیستند، بلکه هر کودکی در یادگیری متفاوت و منحصر به فرد است. به عنوان مثال برخی از بچه ها در درس خواندن مهارت دارند در حالی که برخی دیگر در کارهای هنری ماهر هستند مانند نقاشی کشیدن، ساز زدن و…
اگر والدین و معلمان این موضوع را درک کنند، می توانند قبول کنند که مدرسه و کلاس درس برای هر دانش آموزی آسان نیست و اگر کسی علاقه نداشته باشد، در کلاس درس هم عملکرد ضعیفی خواهد داشت. به همین دلیل است که پیدا کردن معلم و مدرسه خوب بسیار مهم است؛ معلم خوب کسی است که بتواند درس را به روشی که برای فرزند شما بهتر است به او یاد دهد. بنابراین جای تعجب نیست که بسیاری از والدین به جای آموزش عمومی به دنبال آموزش در خانه و تدریس خصوصی هستند.
2- زیاد بودن حجم اطلاعاتی که در مدرسه درس داده می شود.
طبیعی است که وقتی حجم اطلاعات از یک مقداری بیشتر شود، توجه و تمرکز کودکان به هم بریزد و آشفته شوند. در واقع زمانی که بچه ها مجبورند حجم زیادی از اطلاعات را دریافت کنند، برای مثال، دروس مختلف را حفظ کنند، راه حل های مختلف مسائل ریاضی را به خاطر بسپارند و…، برای بچه ها آزاردهنده است و علاوه بر این موضوعات، موضوع تکالیف خانگی هم وجود دارد که ممکن است بچه ها را خسته تر کند.
در نهایت به یاد داشته باشید که هر کس منحصر به فرد است و بچه ها در مدرسه و درس با یکدیگر متفاوت هستند؛ گاهی اوقات شاید فرزند شما فقط به کمی استراحت نیاز داشته باشد.
3- تحت فشار بودن بچه ها در مدرسه و خانه
اکثر والدین از فرزندانشان انتظار دارند که نمرات خوبی در مدرسه بگیرند، شاگرد اول باشند و به طور کلی در مدرسه عملکرد عالی داشته باشند و زمانی که بچه ها در مدرسه نمره کمی می گیرند، والدین احساس ناامیدی و شکست می کنند، به خصوص اگر کودک نسبت به هم کلاسی هایش ضعیف تر باشد و یا معلم از والدین بخواهد که به مدرسه بروند. این اتفاق یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار است که چرا بچه ها دوست ندارند به مدرسه بروند.
بهترین کار در این شرایط این است که از تلاش های کودک حمایت کنید، شنونده صحبت های کودک باشید و او را در آغوش بگیرید.
4- تجربه قلدری و تمسخر در مدرسه
قلدری یکی از شایع ترین دلایلی است که باعث می شود کودکان از مدرسه رفتن زده شوند. حتی ممکن است شما هم به عنوان والدین کودک چنین اتفاقی را قبلا در مدرسه تجربه کرده باشید؛ بنابراین به راحتی می توانید احساساتی که کودک در این شرایط تجربه کرده است را درک کنید.
قلدری می تواند کلامی، فیزیکی و یا حتی احساسی باشد؛ واقعیتی که وجود دارد این است که مهم نیست فرزندتان چه نوع قلدری را تجربه کرده است، مهم این است که تمام انواع قلدری به کودک آسیب می رساند و باعث می شود نسبت به مدرسه بی علاقه شود.
نشانه های کودکی که در مدرسه مورد تمسخر و یا قلدری قرار گرفته عبارت است از:
- وجود بریدگی، کبودی و یا خراش های اتفاقی بر روی بدن کودک که کودک معمولا آن ها را پنهان می کند، حقیقت را درباره آن ها نمی گوید و از توضیح دادن اتفاقی که افتاده خودداری می کنند.
- وسایل شخصی آسیب دیده مانند پاره بودن لباس، پاره بودن کتاب و یا خودکار شکسته.
- کودک به طرز شدیدی دوست ندارد به مدرسه برود و در این باره با عصبانیت برخورد می کند.
- بهانه آوردن برای مدرسه نرفتن؛ به خصوص بهانه های جسمانی مانند سردرد، دل درد و…
- از دست دادن خواب و اشتها
- زمانی که کودک از مدرسه می آید بد اخلاق است.
- عملکرد کودک به طور آشکار در مدرسه پایین است.
وجود یک رابطه والد – فرزندی سالم ضروری است تا کودکان بتوانند آزادانه و در یک فضای امن، درباره نگرانی های خود با والدینشان صحبت کنند.
علاوه بر آن، هنگامی که کودکان در دوست یابی و حفظ روابط دوستی با همکلاسی ها شکست می خورد و یا از طرف بچه های مدرسه مورد تمسخر و قلدری قرار می گیرد، فشارهای روانی زیادی به او وارد می شود.
5- زمانی که بچه ها در مدرسه لذت آنی را تجربه نمی کنند
مغز دارای یک سیستم پاداش است؛ زمانی که کاری را به پایان می رسانیم و با نتیجه مثبت کار رو به رو می شویم، سیستم موجود در مغز مواد شیمیایی را تولید می کنند که باعث خوشحالی، سرخوشی و لذت افراد می شود به عنوان مثال حل کردن جدول و یا یک مسئله ریاضی برای همه آدم ها لذت بخش است.
اکثر بچه ها به دنبال لذت های آنی هستند و فقدان این لذت ها یکی دیگر از دلایل احتمالی عدم علاقه بچه ها به مدرسه است. فقدان این لذت ممکن است ناشی از یکی از دو مورد زیر باشد:
- موضوعات در کلاس درس بسیار آسان است.
- مسائلی که در کلاس درس مطرح می شود بسیار سخت، چالش برانگیز و فراتر از درک کودکان است. (موضوعات درس بسیار سخت است.)
اگر کودکی درگیر یکی از این دو مورد باشد، به احتمال زیاد دلیل این که از مدرسه زده می شود و یا زده شده است، همین است. در این شرایط والدین باید اهمیت حضور در مدرسه را برای فرزندشان توضیح دهند تا کودک نسبت به حضور در کلاس درس حساس تر شود و احساس مسئولیت کند. حتی والدین می توانند با مطرح کردن موضوعاتی در خانه و یا انجام بازی ها، معماها و…، فکر فرزندشان را بیشتر به چالش بکشند و تحمل او را در برابر مسائل سخت بالا ببرند.
6- تکالیف زیاد مدرسه
بچه ها به طور میانگین، ۸ ساعت از روز را در کلاس درس هستند و زمانی هم که به خانه می روند تکالیفی دارند که باید آن ها را برای روز بعد آمده کنند؛ بنابراین طبیعی است که کودکان احساس خستگی کنند و از رفتن به مدرسه خوششان نیاید. اغلب بچه ها دوست دارند کل روز را بازی کنند؛ بازی کردن برای کودکان بسیار لذت بخش تر از انجام تکالیف و حل کردن مسائل ریاضی است.
وجود یک روند مناسب برای انجام تکالیف می تواند راهکاری برای حل این مشکل باشد. وجود یک برنامه منظم و اختصاصی نه تنها باعث می شود برخی از بچه ها در درسشان پیشرفت کنند، بلکه می تواند آن ها را کمتر خسته و آزرده کند؛ این روند آنقدر باید مناسب باشد که کودک در طی روز هم درس و تکالیفش را انجام دهد و هم وقت برای بازی کردن داشته باشد.
7- تعاملات اجتماعی ناسالم
در بین بچه های مدرسه چنین موضوعی رایج است که مدام در حال ایجاد و حفظ دوستی هستند زیرا خلق و خوی آن ها به شدت در نوسان است.
چنین چالش هایی در مدرسه گاهی اوقات منجر به تنها شدن بچه ها می شود؛ به همین دلیل ضروری است که والدین به بچه ها کمک کنند تا اعتماد به نفسشان را از دست ندهند و بتوانند آزادانه و بدون تردید، با همکلاسی هایشان ارتباط برقرار کنند.
برخی از والدین گاهی اوقات رفتارهایی را در فرزندشان می بینند که موجب نگرانی آن ها می شود؛ به عنوان مثال ممکن است ببینند که فرزندشان با معلم، همکلاسی ها و یا سایر افراد با تحقیر و تمسخر صحبت می کند؛ در اغلب موارد این مشکل یک دوره گذرا است اما والدین باید در این شرایط نسبت به رفتارهای بچه ها حساس باشند زیرا ممکن است چنین رفتارهایی در برخی از بچه ها گذرا نباشند و تبدیل به رفتارهای دائمی آن ها بشود. بنابراین بهتر است والدین قبل از این که چنین اتفاقی بیفتد، به فرزندشان کمک کنند. می توانید با فرزندتان صحبت کنید تا علت اصلی رفتارهای او را بفهمید. همچنین می توان درباره رفتارهای نامناسب کودک از معلم، مشاور مدرسه و یا یک روانشناس کمک گرفت.
8- عدم علاقه به موضوعات درسی
همه بچه ها همه درس ها را دوست ندارند و درس هایی که در مدرسه تدریس می شود اجباری است و یا حتی بچه ها باید درباره آن ها بحث و گفتگو کنند؛ بدتر از آن بچه ها باید درس هایی که دوست ندارند را مطالعه هم بکنند. پس عجیب نیست که وادار کردن کودکان به یادگیری موضوعاتی که به آن ها علاقه ندارند، یکی دیگر از این علل است که چرا بچه ها مدرسه را دوست ندارند.