اولین روش برخورد با کودک بد غذا این است که هرگز او را مجبور به غذا خوردن نکنید و او را تحت فشار نگذارید؛ بچه ها باید خودشان غذا خوردن را دوست داشته باشند. روش اشتباه دیگری که اغلب پدر و مادرها آن را به کار می گیرند این است که هنگام غذا خوردن، کودکان را با تبلت، تلویزیون، موبایل و… سرگرم می کنند در حالی که والدین باید از این کار پرهیز کنند زیرا به مرور زمان باعث می شود کودک علاقه اش به غذا خوردن را از دست بدهد و هیچ لذتی از آن نبرد.
فضای آرام و راحتی را برای غذا خوردن داشته باشید و به اندازه ای که فرزندتان غذا می خورد برای او غذا بکشید. سعی کنید زمان غذا خوردن خیلی به زمان خواب نزدیک نباشد تا غذا خوردن کودک با مشکلات بیشتری همراه نشود. همچنین مصرف در طول روز تنقلات و خوراکی هایی که کودک را سیر می کند و جای غذا را نمی گیرند را کاهش دهید.
راهکار دیگر این است که می توانید در خرید مواد غذایی، تهیه و آماده کردن غذا اجازه دهید کودک با شما مشارکت کند؛ این کار باعث می شود که هیجان بیشتری برای غذا خوردن داشته باشند. با فرزندتان درباره این مشکل حرف بزنید و کنارش باشید. در نهایت سبک غذا خوردن فرزندتان را درک کنید؛ به طور ذاتی برخی از بچه ها کمتر غذا می خورند و برخی دیگر بیشتر.
بد غذا بودن کودکان
زمانی که یک کودک غذایی را نمی خورد اولین کاری که بسیاری از والدین انجام می دهند این است که به او برچسب “بد غذا بودن” می زنند. اما مهم است که بدانیم بد غذا بودن واقعا به چه معناست و این تنها دلیلی نیست که بچه ها غذا نمی خورند.
کودک بد غذا به کودکی می گویند که انواع خاصی از غذاها را نمی خورد و یا دوست دارد فقط چند نوع خاصی از غذاها را بارها و بارها بخورد در حالی که بقیه اعضای خانواده از خوردن غذاهای متنوع در هر وعده غذایی روز لذت می برند.
در بسیاری از موارد، بد غذا بودن کودکان ارتباط زیادی با ترجیحات شخصی آن ها دارد. از سوی دیگر ممکن است مسائل دیگری مانند تهوع و مشکلاتی در بلع وجود داشته باشد و یا جویدن برخی از غذاها برای او سخت باشد. بنابراین شاید بد غذا بودن کودک فقط به این دلیل نباشد که کودک لجباز است، در برخی از مواق مشکلات اساسی وجود دارد.
مشکل کودک هر چه که هست نباید او را مجبور به غذا خوردن کنید اما وظیفه شما هم نیست که آشپز مخصوص کودک باشید. می توانید مواد غذایی که کودک دوست دارد را در کنار غذایی که خودتان دوست دارید قرار دهید و به کودک اجازه دهید فقط آن چه که دوست دارد را در بشقابش بگذارد و بخورد. پس یکی از نکات کلیدی این است که یک نوع غذا درست کنید اما مواد غذایی متنوعی را در غذا درست کردن به کار ببرید.
علت بد غذا بودن کودک
بسیاری از والدین با چنین تجربه ای آشنا هستند که برخی از کودکان همه نوع غذایی نمی خورند و معمولا مادرها مجبورند برای هر وعده غذایی همان چند نوع غذایی را درست کنند که کودک آن ها را می خورد.
قبل از این که به دلیل بد غذا بودن فرزندتان با او کلنجار روید و این مسئله به مشکل بزرگتری تبدیل شود، باید بدانید که بد غذا بودن یک رفتار رایج در دوران کودکی است. بد غذا بودن اغلب چیز مهمی نیست و معمولا به دلیل موارد زیر اتفاق می افتد:
- ترجیحات شخصی کودک؛ یعنی این که کودک واقعا چیزی را دوست ندارد
- کودک زیاد گرسنه نیست
- کودک دوست ندارد چیزهای جدید را امتحان کند
- بیماری های رایج دوران کودکی مانند گلودرد یا دل درد
- بی حوصله بودن بچه ها در بعضی از روزها
گاهی اوقات بد غذا بودن کودک می تواند ریشه ای عمیق تر داشته باشد. از خود بپرسید که آیا فرزندتان اخیرا تغییر عمده ای را تجربه کرده است؟ به عنوان مثال نقل مکان به خانه یا شهر جدید، از دست دادن یک عزیز یا حیوان خانگی و تجربیات استرس زا می توانند بر اشتها و سبک غذا خوردن کودکان تاثیر بگذارند اما خبر خوب این است که این مشکل کودکان اغلب موقتی است و صحبت کردن با فرزند در مورد این مسئله و بودن شما در کنار او به عنوان یک حامی، به کودک کمک می کند تا احساس بهتری داشته باشد.
همچنین ممکن است کودک بد غذا بودن را به عنوان راهی برای اعمال کنترل در زندگی و پاسخی به والدین کنترل گر و زورگو انتخاب کرده باشد در حالی که وعده های غذایی نباید جنگ قدرت میان والدین و فرزند باشد. اگر فکر می کنید ریشه این مشکل کنترل است، با کودک کنار آیید؛ غذایی که او می خورد را آماده کنید و در مورد جمع نکردن ظروف، تمیز غذا نخوردن و… زیاد به او سخت نگیرید زیرا هر چه بیشتر در غذا خوردن به او اصرار کنید و سخت بگیرید، لجبازی و امتناع او نیز بیشتر می شود.
حتی اگر دلایل جدی تری برای بد غذا بودن کودک وجود داشته باشد، پدر و مادرها دوست ندارند که این رفتار تبدیل به عادت همیشگی کودک شود. بنابراین مهم است که والدین بدانند چرا فرزندشان بد غذاست و روش برخورد با کودک بد غذا را یاد بگیرند.
روش برخورد با کودک بد غذا
راهکارهای زیر می توانند به والدین کمک کنند تا به طور درستی با بد غذا بودن کودکشان کنار آیند و یا این مشکل را به حداقل برسانند:
1- در زمان غذا خوردن حواس کودک را با چیزهای دیگر پرت نکنید
اگرچه سرگرم کردن کودکان با تبلت، موبایل و تلویزیون راهی آسان برای ساکت و مشغول نگه داشتن آن ها به غذا خوردن است اما در واقع ممکن است باعث شود که کودک علاقه اش به غذا خوردن را از دست بدهد؛ بنابراین بهتر است از این وسایل و سایر مواردی که حواس کودک را از غذا خوردن پرت می کند، کمتر استفاده شود. به این ترتیب والدین باید خودشان نیز هنگام غذا خوردن از تلفن همراه استفاده نکنند و به تماشای تلویزیون و چیزهای دیگر مشغول نشوند تا فرزندشان این رفتار را از آن ها یاد بگیرد.
با تمرکز بر غذا خوردن و صحبت کردن اعضای خانواده با یکدیگر، غذا خوردن برای کودک به مرور زمان لذت بخش تر می شود. مطمئن شوید که محل غذا خوردن آرام است و همه اعضای خانواده از آن فضا لذت می برند. همچنین می توانید از یک تقویت کننده مثبت برای کودک استفاده کنید؛ مثلا صندلی مناسبی برای او در نظر بگیرید تا راحت با شما پشت میز غذاخوری بنشیند.
2- به اندازه مصرف کودک برایش غذا بریزید
شاید مشکل این نباشد که کودک واقعا بد غذاست، شاید او فقط نمیتواند تمام غذای بشقابش را بخورد. کودکان به اندازه بزرگسالان غذا نمی خورند؛ بنابراین اگر غذای زیادی برایش بکشید او نمی تواند همه غذا را بخورد و این به این دلیل نیست که کودک شما بد غذاست، او فقط سیر شده است. ابتدا برای او کم غذا بکشید، ازش بخواهید اگر سیر نشد به شما بگوید که غذای بیشتری برایش آماده کنید.
همچنین باید بدانید که کودکان به ویژه خردسالان، در طول یک روز یا حتی در طی چند روز تا چند هفته نوسانات زیادی در اشتها دارند و حتما اینطور نیست که در هر وعده غذایی غذا بخورد.
3- زمان غذا خوردن خیلی به زمان خواب نزدیک نباشد
این که کودک قرار باشد خواب آلود و بی قرار بنشیند و غذا بخورد یک چالش بزرگ برای خود کودک و والدین است. بنابراین وعده های غذایی نباید خیلی نزدیک به زمان خواب و یا خیلی نزدیک به قبل یا بعد از یک فعالیت خاصی باشد.
4- زمان غذا خوردن به کودک استرس ندهید
مجبور کردن و فریاد زدن بر سر کودک برای غذا خوردن کمکی به بهتر شدن وضعیت نمی کند؛ یعنی هنگامی که آن ها به دلیل غذا خوردن ناراحت می شوند و گریه می کنند، مشکل غذا خوردنشان حل نمی شوند. بنابراین اگر می خواهید غذا خوردن او را تشویق کنید، هرگز فشار زیادی به او وارد نکنید.
5- اجازه دهید خود کودک در درست کردن و آماده کردن غذا مشارکت داشته باشد
بسیاری از کودکان خردسال اگر فقط غذای خاصی را دوست داشته باشند ممکن است هر روز بخواهند همان غذا را بخورند؛ بنابراین شاید لازم باشد چیزهایی را تغییر دهید و به وعده های غذایی تنوعی بدهید. اجازه دهید تا کودک در انتخاب غذاهای جدید به شما کمک کند؛ آن ها را تشویق کنید تا در برنامه ریزی، خرید مواد غذایی و تهیه غذا همراه شما باشد. اگر کودکان در تهیه غذا کمک کنند ممکن است برای خوردن آن غذا هیجان بیشتری داشته باشند.
6- مصرف خوراکی هایی که جای غذا را نمی گیرند را کاهش دهید
برخی از کودکان به این دلیل که در طول روز تنقلات و نوشیدنی های زیادی می خورند دیگر نمی توانند غذا بخورند زیرا معده آن ها کوچکتر است و زود سیر می شوند. بنابراین سعی کنید هنگام نزدیک شدن به ساعات غذا خوردن، از خوردن میان وعده های سنگین، تنقلات و خوراکی هایی که کودک را سیر می کند خودداری کنید.
7- سبک غذا خوردن فرزندتان را درک کنید
بسته به سبک تغذیه کودک، ممکن است در ساعات مختلف روز به غذای بیشتر یا کمتری نیاز داشته باشد. به عنوان مثال شاید کودک از خوردن شام امتناع کند ولی برای صبحانه یا ناهار خیلی زیاد غذا بخورد.